Poplava stranaka koje žive samo pred izbore

Na adresu Centralne izborne komisije (CIK) BiH stigle su prijave više od 100 stranaka i pokreta za učešće na oktobarskim izborima. Glasovima se nada nekoliko naših, građanskih, ekoloških, radničkih i seljačkih stranaka i pokreta. Novim-starim političkim snagama posebno je omiljen pridjev demokratska pa su prijave, pored velikih stranaka koje ga imaju u nazivima, predale i Demokratska obiteljska stranka, Ekološka demokratska stranka, Demokratska stranka invalida, Građanska demokratska stranka BiH…

Na adresu CIK-a ove godine je stigao rekordan broj prijava stranaka i nezavisnih kandidata, a većina manjih i nepoznatih stranaka mjeri odborničke mandate. Među njima su Snaga nove generacije – Bijeljina, Brčanski demokratski pokret, Čapljinska nezavisna stranka – Čapljina u Srcu, Kladuška stranka privrednog prosperiteta, Kongresna narodna stranka prava boraca i građana – pravde i morala BiH, ali i Povratak otpisanih koji u nekoliko opština u RS okuplja bivše članove SNSD-a. Stranka Slobodna Srpska prijavila se za učešće na izborima za parlament u Laktašima i Foči, a dugogodišnji funkcioner SDP-a Mirsad Đapo odlučio je da pred birače u rodnom gradu izađe sa Pokretom za bolje Brčko – Đapo Mirsad.

Za izbornu trku spremne su i tri radikalne stranke u RS – SRS RS na čijem čelu je Milanko Mihajlica, SRS Dragana Đurđevića i SRS “9. januar” iza kojeg stoji Mirko Blagojević iz Bijeljine. Na CIK-ovoj listi prijavljenih stranaka je i Savez za demokratsku Srpsku (SzDS), čiji je osnivač nekadašnji predsjednik Narodne skupštine i visoki funkcioner SDS-a Dragan Kalinić. SzDS je, prema podacima iz CIK-a, prijavio učešće na izborima za skupštine u Bijeljini, Bratuncu i Palama.

Politički analitičari ističu da svaki izborni ciklus karakteriše sve više stranaka, među kojima mnoge imaju sezonski karakter jer se aktiviraju samo uoči izbora. Ne manjka ni nezavisnih kandidata, koji među biračima žele da provjere težinu svog imena ili ugleda.

Politikolog Vlade Simović ocijenio je da nekoliko faktora utiče na grupe i pojedince da se aktivno uključe u izborni proces.

– Dok jedni shvataju mogućnosti koje nudi demokratija i žele da mijenjaju određene politike i uslove života, drugi izbore shvataju kao način da steknu materijalnu korist. Ni ove godine neće manjkati sezonskih stranaka – istakao je Simović.

Sociolog Biljana Milošević smatra da u nazivima stranaka ili pokreta preovladava igra na kartu emocija.

– Očito je da nastoje da ostave što jači utisak obojen emocijama. Ide se na kartu emocija i patriotizma – rekla je Miloševićeva i dodala da izborni rezultat umnogome zavisi od načina kako kandidati komuniciraju sa biračkim tijelom.

Za razliku od odborničkih, čelne pozicije u gradovima, prema podacima iz pregleda prijavljenih političkih subjekata koji je objavio CIK, očekivano uglavnom jure veće i poznatije stranke koje su predale prijave za sve ili skoro sve lokalne zajednice i za načelničke i gradonačelničke pozicije i za skupštine.

Rok za ovjeru prijava ističe 4. juna, a od 5. juna počinje da teče rok za podnošenje prijava za ovjeru koalicija i lista nezavisnih kandidata.

Nezavisni kandidati

Osam nezavisnih kandidata odlučilo je da uđe u trku za čelne pozicije u opštinama i gradovima u RS, dok ih je 27 predalo prijavu za te pozicije u FBiH. Šansu u Srpskoj traže u Srebrenici, Bijeljini, Gradišci, Kneževu, Kotor Varošu, Zvorniku i Tesliću. Prijavu za odbornike su predala 282 nezavisna kandidata, među kojima 102 za parlamente u RS.