Istorija Srba je vječita istorija stradanja i to je istorijska sudbina srpskog naroda, rekao je dekan Bogoslovskog fakulteta u Foči Darko Đogo u Starom Brodu kod Višegrada gdje je obilјeženo 75 godina od ustaškog pokolјa više od 6.000 Srba Sarajevsko-romanijske regije koji su pokušali da pređu rijeku Drinu i potraže spas u Srbiji.
„Mi smo ovdje da bi se sjećali, jer čovjek umire dva puta. Jednom kada ode pred lice Božije, a drugi put ukoliko ga lјudi zavborave. Pred licem Božijim svaki čovjek živi vječno, ali pred licem svog roda oci su oni koji određuju ko smo mi“, istakao je Đogo.
On je dodao da su Srbi lјudi koji pamte, ali koji ne zlopamte.
„Mi Srbi ne bacamo kosti svojih umorenih predaka, da tim kostima na političkoj sceni trgujemo, gađamo i pogađamo. Mi smo lјudi koji imaju obećanje i odlučnost da se Stari Brod više nikada ne ponovi“, istakao je Đogo.
Sveštenik Dragan Vukotić rekao je da je obilјežavanje godišnjice stradanja Srba proteklo na način kako to dolikuje srpskom narodu i njegovim običajima.
On je dodao da je sa načelnicima susjednih opština i predsjednikom Republike Srpske Miloradom Dodikom dogovreno da obilјežavanje stradanja u Starom Brodu u narednim godinama bude još reprezentativnije kako bi se ukazalo i podsjećalo na veliki zločin koji se dogodio 1942. godine.
Predsjednik Boračke organizacije Republike Srpske Milomir Savčić rekao je da je akcija u Starom Brodu u svojoj osnovnoj zamisli bila zločinačka.
„Glavne snage neprijatelјa išle su na nedužno srpsko stanovništvo, a zadatak je bio pobiti sve. Sagledavajući razmjere zločina u oba svjetska rata, ponosan sam što pripadam generaciji Srba koja je uspjela da u poslјednjem Odbrambeno-otadžbinskom ratu spriječi ovakve pokolјe, da sačuva teritoriju i svoj narod“, naglasio je Savčić.
Načelnik opštine Rogatica Milorad Jagodić rekao je da su uslovi za dolazak u Stari Brod stvoreni, bilo da se dolazi niz Drinu ili putem iz rogatičkog kraja preko Borika.
„Na to nas obavezuju duše velikog broja stradalih u ovom selu i mali broj onih koji još borave“, dodao je Jagodić.
On je istakao da se u Stari Brod vraćaju ne samo bivši stanovnici, njihovi potomci, nego i drugi koji nisu ni znali za Stari Brod.
Načelnik opštine Višegrad Mladen Đurević rekao je da su Srbi, bježeći pred ustašama, satjerani na Drinu gdje su stradali prije nego što su uspjeli da pređu na drugu obalu rijeke.
„O ovom zločinu dugo se ćutalo, a sada, svake godine okuplјamo se u sve većem broju ne zaboravlјajući srpske nevine žrtve i prenoseći na mlađe generacije istoriju koju ne smijemo zaboraviti“, istakao je Đurević.
Književnik Momir Krsmanović rekao je da ovo veliki događaj, kojim mora da se obilјežava i da se podsjeća na stradanja Srba u Starom Brodu.
„Od lica koji su preživeli pokolјe, sve sam autentično snimio na kasetofon i preneo u moje knjige, a i sam sam prošao kroz to jer su mi ubijeni majka i brat“, istakao je Krsmanović.
On je dodao da ima 22 knjige, koje su ugledale svjetlo dana u vrijeme kada se o tome nije smjelo pisati i govoriti.
Slikar hadži Branko Nikitović rekao je da se dugo godina ćutalo, a da će biti potrebno mnogo godina da se govori o ovom događaju.
„Zajedno sa saradnicima napravio sam izložbu fotografija na 16 panoa. To će biti nukleus, jezgro budućih izložbi, a sigurno i dio postavke u muzeju koji će, nadam se, biti u Starom Brodu“, dodao je Nikitović.
Cvijeće na spomen obilјežje u Starom Brodu položili su predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik, predstavnici Boračke organizacije Republike Srpske, načelnici opština Višegrad i Rogatica, te predstavnici opštinskih boračkih organizacija.
Obilјežavanju 75 godina od stradanja Srba u Starom Brodu prisustvovali su i šef Kluba Srba u Vijeću naroda Srpske Pero Petrović, pomoćnik i savjetnik ministra rada i boračko-invalidske zaštite Duško Milunović i general Milan Torbica, predstavnici brojnih opštinskih boračkih organizacija, te veliki broj građana.
Ustaške jedinice, predvođene Jurom Francetićem, pokrenule su u prolјeće 1942. godine ofanzivu u namjeri da protjeraju i pobiju srpsko stanovništvo iz istočnog dijela BiH.
Tokom ove ofanzive, ustaše su mučki ubile 6.000 Srba sa područja Sarajeva, Sokoca, Olova, Kladnja, Rogatice, Han Pijeska i Višegrada, koji su pokušali da pređu rijeku Drinu i potraže spas u Srbiji.
Hroničari su zapisali da je jednog od tih dana ratne 1942. godine, ne želeći da dopadnu u ruke ustaša, sa stijena u Drinu zajednički skočilo čak 320 devojaka, a najveći i najmasovniji pokolј nad Srbima ustaše su u Starom Brodu počinile na pravoslavni praznik Mladence – 22. marta 1942. godine.
Spomen-kapela u Starom Brodu, posvećena srpskim žrtvama stradalim u prolјeće 1942. godine, izgrađena je uz blagoslov blaženopočivšeg mitropolita dabrobosanskog Nikolaja.
Izvor: SRNA
